MR Şərq Praktiklər Qrupunun Təsviri

Qrupun işi Praktiklər Qrupunun Texniki Katibliyi kimi fəaliyyət göstərən Dəstək Xidməti vasitəsilə MR Şərq tərəfindən dəstəklənir. Dəstək Xidmətinin tərkibi:
• Xanım İrina Horodyska, Potensialın Gücləndirilməsi və Dəstək Xidməti Koordinatoru, MR Şərq;
• Cənab Artem Xarazyan, Regional Texniki Dəstək Xidməti Koordinatoru, MR Şərq.

Katiblik aşağıdakı fəaliyyətlərə cavabdehdir:
• Qrup iclaslarının təşkili;
• İclas və müzakirə materiallarının hazırlanması və çatdırılması;
• İclasların aparılması və Qrup tərəfindən qəbul edilən qərarların qeydə alınması;
• Praktiklərin sorğusu ilə əlavə məlumatların və dəqiqləşdirmələrin təqdim edilməsi;
• Alınan rəy və tövsiyələrin yekun sənədlərə daxil edilməsi və s.

5 iyun 2024-cü il tarixində Kişinyovda (Moldova) MR Şərq Regional Praktklər Qrupunun ilk iclası keçirilmişdir.

İclas 2030-cu ilə qədər istixana qazlarının ən azı 35% azaldılması üzrə ortamüddətli hədəfə nail olmaq öhdəliyini təsdiq edərkən, 2050-ci ilə qədər MR Şərqi imzalayan ölkələr üçün istixana qazı emissiyalarının azaldılması/iqlim neytrallığı üzrə yeni uzunmüddətli öhdəliklərinin yaradılmasının müzakirəsi və həmçinin MR Şərq İdarə Heyəti tərəfindən uzunmüddətli hədəflər üzrə tövsiyələrin daha sonra nəzərdən keçirmək və təsdiq etmək üçün hazırlanması idi.

Tədbirdə Azərbaycan, Ermənistan, Gürcüstan, Moldova və Ukraynada fəaliyyət göstərən Milli Praktiklər Qrupların nümayəndələri, MR Şərq Praktiklər Qrupunun Katibliyi, Avropa İttifaqının Moldova Respublikasındakı Nümayəndəliyi, AK-nin BirgəTədqiqat Mərkəzi (JRC), eləcə də Avropa Komissiyasının Avropa Qonşuluq Siyasəti və genişlənmə danışıqları üzrə baş direktorluğu (DG NEAR) və Climate Alliance (onlayn).

İştirakçılara Regional Qrupun yaradılması məqsədləri, Aİ İqlim Qanunu və Yaşıl Sövdələşmə ilə tətbiq edilən Aİ-nin uzunmüddətli iqlim neytrallığı strategiyası və ŞT ölkələrində keçirilən milli sorğular və müzakirələr nəticəsində Milli Praktiklər Qruplar tərəfindən verilən ilkin tövsiyələr barədə məlumat verilmişdir.

PQ Katibliyi və JRC-nin təqdimatları milli iqlim dəyişikliyi strategiyalarının əsas müddəalarının qısa icmalı milli nümayəndə heyətlərinin təqdimatı ilə davam etdirilmişdir və sonra Milli Praktiklər Qrupun yekun tövsiyələri haqqında məlumat verilmişdir.

İclasın yekun sessiyasında Praktiklər təqdim olunmuş tövsiyələri, milli iqlim strategiyalarında (NDC- Milli səviyyədə Təyin olunmuş Töhfələr) və MR Şərqi imzalayan ölkələrin baza illərində olan fərqi və 1990-cı il üçün bələdiyyə səviyyəsində ilkin məlumatların olmaması kimi əsas problemlərin həlli üçün təklif olunan yanaşmaları müzakirə etdilər. Bu problemlər, milli və sub-milli öhdəliklərin uyğunlaşdırılmasını çətinləşdirir, eləcə də aşağıda göstərildiyi kimi MR Şərq imzalayanlar üçün 2050-ci ilə qədər İXQ emissiyalarının azaldılması üzrə uzunmüddətli hədəflər üzrə tərtib edilmiş və razılaşdırılmış tövsiyələr MR Şərq İdarə Heyəti baxılmasına təqdim olunacaq.

1. 1990-cı illə müqayisədə 2050-ci ilədək İXQ emissiyasının ən azı 60% azaldılmasını uzunmüddətli hədəf kimi təyin edilsin.
2. İqlim neytrallığına nail olmaq üçün NDC-nin öhdəlikləri və ŞT regionu üçün minimum hədəflə müqayisə edərək, İqlim və Enerji siyasətlərində daha iddialı uzunmüddətli hədəflərə (60%-dən çox) öhdəlik götürmək üçün MR Şərq imzalayanar həvəsləndirilsin.
3. Əgər baza ili 2005-ci ildən sonra olarsa, MR Şərq İmzalayanlar üçün 2050-ci ilə qədər 60%-dən aşağı səviyyədə (lakin 40%-dən az olmamaq şərti ilə) İXQ emissiyalarının azaldılması hədəfi təyin etməyə icazə verilsin.

İmzalayanları öz öhdəliklərinə daha asan nail olmasını dəstəkləmək üçün MR Çərq JRC-dən aşağıdakılar üçün mümkün qədər tez metodologiya/alət hazırlamağı xahiş edir:

• 1990-cı ildən bəri enerji və iqlim məlumatlarının toplanması/qiymətləndirilməsi.
• Milli və submilli İXQ emissiyalarının azaldılması üzrə öhdəliklərin uyğunlaşdırılması.

Təklif olunan tövsiyələr 3 sentyabr 2024-cü il tarixində MR Şərq Heyətinin ikinci iclasında təsdiqləndi, yuxarıda qeyd olunan yeni kəmiyyət öhdəlikləri isə 2025-ci ilin yanvarından qüvvəyə minəcək.