Քաղաքապետերի դաշնագրի ցուցադրական նախագծեր նախաձեռնությունը մշակվել է՝ ԱլԳ ողջ տարածաշրջանով մունիցիպալ կազմավորումներին ոգևորություն հաղորդելու համար: Համայնքները, որոնք ֆինան­սա­վորում են ձեռք բերում, ոչ միայն էներգաարդյունավետ միջամտություններ են կատարում փոքր և մեծ քաղաքներում, այլև միմյանց հետ ակտիվորեն կիսվում են փորձառությամբ, այդ թվում՝ ներառվող ծախսերի և առավելությունների, իրենց առջև ծառացող մարտահրավերների, ինչպես նաև նրա առ այն, թե ինչ պետք է համայնքները հաշվի առնեն՝ փորձելով իրենց քաղաքները ֆինանսապես և շրջակա միջավայրի առումով ավելի կայուն դարձնել:

Մունիցիպալ կազմավորումները տարածաշրջանի պետություններում՝ Հայաստանում, Ադրբեջանում, Բելառուսում, Վրաստանում, Մոլդովայում, և Ուկրիանայում, հրավիրվել են ներկայացնելու ծրագրային հայտեր՝ 2 դրամաշնոր­հա­յին հրավերքով: Դրանք մեկնարկել են, համապատասխանաբար՝ 2014 թվականին և 2018 թվականին: Ընդհանուր ներկայացվել է 31 ծրագիր, որոնցից շատերը քաղաքացիական հասարակության կազմակերպությունների հետ գործընկերություն են ներառում: Դրանցից ընտրվել են 17 ծրագիր՝ ՈՒկրաինայում, 4-ը՝ Մոլդովայում, 5-ը՝ Բելառուսում, 3-ը՝ Հայաստանում, 2-ը՝ Վրաստանում: Ծրագրերն արտացոլում են տարբեր էներգաարդյունավետ միջամտությունների բազմազանություն, որոնք ներառում են այնպիսի տեխնոլոգիաներ, որոնց որոշ մասը մենք  ներկայացնում ենք այստեղ:

Հանրային շինությունների էներգաարդյունավետության արդիականացում

Տարածաշրջանում համայնքային շատ շինություններ կառուցվել են մի ժամանակաշրջանում, երբ էներգիան էժան էր և առատ, կլիմայի փոփոխությունը դեռևս մեծ խնդիր չէր համարվում: Ժամանակները փոխվեցին և հանրային շինությունների ջեռուցումը դարձավ շատ ծախսատար: Որոշ դեպքերում ջեռուցում ընդհանրապես հնարավոր չէ, ինչը մեծ անհարմարություններ է ստեղծում շինությունից օգտվող մարդկանց համար: Դպրոցներում վատ ջեռուցումը համարվում է մեծ խնդիր. երեխաները ցրտի պայմաններում չեն կարողանում կենտրոնանալ, նրանք հաճախ են հիվանդանում և ստիպված են տանը մնալ:

Համապատասխան պարզ միջամտությունները, ինչպիսիք են, օրինակ, պատերի և տանիքի ջերմամեկուսացումը և պատուհանների փոխարինումը կրկնակի ապակիներով պատուհաններով, կարող են նպաստել դասասենյակի ջերմության պահպանմանը՝ դրանով իսկ ուսուցումը դարձնելով շատ ավելի հարմարավետ:

Սլավուտիչ (Ուկրաինա), Կանտեմիր (Մոլդովա), Թելավի (Վրաստան), Սպիտակ և Վայք (Հայաստան) և Օշմիանի (Բելառուս) համայնքներն իրականացնում են հանրային կառույցների արդիականացմանը վերաբերող ցուցադրական նախագծեր:

Լուսադիոդային փողոցային լուսավորում

Լուսադիոդային լամպերը և լուսատուները նախորդ լուավորման տեխնիկաների համեմատ առաջարկում են երկու հիմնական առավելություններ, ինչպիսիք են՝ նվազեցված էներգիայի սպառումը և սպասարկման ավելի ցածր ծախսերը: Չնայած որ լուսադիոդային լամպերն ավելի թանկ են, դրանք ավելի երկար են ծառայում և շատ ավելի քիչ էներգիա են սպառում:

ԱլԳ շատ քաղաքներում սահմանափակ բյուջեները դժվարին էին դարձնում լուսադիոդային փողոցային լուսավորմանը անցումը: Դաշնագրի Ցուցադրական նախագծերն այնպիսի քաղաքներում, ինչպիսիք էին Պոլոցկ և Բերյոզան (Բելառուս), Սամբիրը, Մենան և Չերնիվցին (Ուկրաինա), Կանտեմիրը և Կալարասին (Մոլդովա), այս նախնական ներդրումների համար օգտագործվեցին ծրագրի ֆինաանսավորում: Կարևոր է այն, որ նրանք ամբողջապես փաստաթղթավորում են ծախսերը, խնայումները և հետգնման ժամանակները՝ դրանով մյուս քաղաքներին օգնելով ավելի վստահելի առաջարկներ նախապատրաստել բանկերի, դոնորների և այլ ներդրողների համար:

Ջեռուցման համակարգեր

Ուկրաինայում ջեռուցման և ջրի տաքացման համար էներգիայի սպառումը  մոտավորապես կրկնակի բարձր է, քան ԵՄ երկրներում, և իրավիճակը նույնն է ԱլԳ մնացած գրեթե բոլոր երկրներում: Կենտրոնացված ջերմամատակարարման (ԿՋ) համակարգերը և ցանցերը հաճախ ժամկետանց են և վատ մեկուսացված և էներգիայի բաշխման ժամանակ կորցնում են ջերմության մոտ 30%-ը: Ընդհանուր առմամբ ածխով աշխատող ԿՋ համակարգերին է վերագրվում CO₂-ի ընդհանուր արտանետումների 20%-ը և մեթանի 80%-ը: Էներգիայի ծախսերը, որոնք արհեստականորեն ցածր էին տասնամյակներ շարունակ, այժմ  վնաս են բերում շատ ԿՋ համայնքների՝ դրանով իսկ այդ համակարգերի ոլորտում ներդրումներին առաջնահերթություն տալով՝ և ֆինանսկան, և բնապահպանական կայունության առումներով:

Ժովկվա և Գոլա Պրիստան (Ուկրաինա) և Ֆեստելիտա (Մոլդովա) քաղաքները Ցուցադրական նախագծերի այն քաղաքներից են, որոնք ավելի շատ աշխատում են էներգաարդյունավետ ջեռուցման համակարգերի վրա:

Արևային էներգիա

Նախկին Խորհրդային միության, այժմ ԵՄ կազմի մեջ մտնող երկու երկրներ Եվրոպայում վերականգնվող էներգիայի ամենալավ իրականացնողներն են: Լատվիան 2011թ.-ին հզորացվել է վերականգնվողներով 33%-ով, իսկ Էստոնիան հասել է 25%-ի: Արևելյան գործընկերության տարածաշրջանի բոլոր երկրները վերականգնվող աղբյուրներից, ներառյալ՝ քամու և արևային էներգիայից էներգիայի արտադրության լավ պոտենցիալ ունեն: Ֆոտովոլտային էներգիայի գների իջեցումը նշանակում է, որ  արևային էներգիան  ավելի մատչելի  տարբերակ է ԱլԳ համայնքների և տնտեսությունների համար:

Երևանը, ինչպես նաև Արթիկ և Ապարան քաղաքները (Հայաստան) Ցուցադրական նախագծի այնպիսի քաղաքներ են, որոնք ամբողջապես կենտրոնացած են արևային էներգիայի վրա, իսկ Ֆեստելիտա (Մոլդովա) քաղաքը նույնպես ունի արևային էներգիայի բաղադրիչ:

Սկսած 2011 թվականից Քաղաքապետերի դաշնագիրն ակտիվ է Արևելյան գործըկերության երկրներում` քաջալերելով փոքր և մեծ քաղաքներին ստորագրել Դաշնագիրը և աջակցելով նրանց էներգախնայող գործողությունների պլանա­վոր­մամբ ու իրականացմամբ: Առ այսօր հարյուրավոր քաղաքապետեր են միացել դաշնագրին և մշակել իրենց Կայուն էներգետիկ զարգացման գործողությունների ծրագրերը (ԿԷԶԳԾ).

Անգամ էներգախնայողության մեջ փոքր ներդրումները կարող են մեծ հատուցելիություն ունենալ մունիցիպալ մակարդա­կով՝ էներգասպառման (և CO₂ արտանետումների) կրճատման, ավելի լավ տեղական հանրային ծառայությունների և նաև տեղերում ռեզիդենտների համար ավելի մեծ հարմարավետության տեսքով:

Քաղաքապետերի դաշնագիրը պլանավորողները ցանկանում էին Եվրոպական հանձնաժողովի (ԵՀ)  հետ մեկտեղ ցուցադրել, թե ինչպես սրան հասնել ԱլԳ քաղաքներում, որոնք իրագործում են ԿԷԶԳԾ-ներ: Այսպիսով 2014 թվականին նրանք «Քաղաքային ցուցադրելի կայուն նախագծեր» ծրագրի սկիզբը դրեցին, որը այժմ հայտնի են՝ որպես «Քաղաքապետերի դաշնագրի ցուցադրական նախագծեր» ծրագիր:

Ծրագիրը ներառում է`

• Դրամաշորհային բաղկացուցիչը՝ 17 ծրագրով (ներգրավված 19 տեղական վարչակազմ) I փուլում (2014-2019 թթ.) և 14 ծրագրով (ներգրավված 15 տեղական կառավարություն) II փուլում (2018-2021 թթ.), որոնց մունիցիպալ էներգետիկ ծրագրերի համար ֆինանսավորում է շնորհվել դրամաշնորհային հայտերի հրավերի հիման վրա.
• Տեխնիկական, ընթացակարգային, հաղորդակցման և ցանցային աջակցություն Լվովի հատուկ աջակցության թիմի կողմից, ինչպես նաև տեխնիկական աջակցություն Եվրոպական Միության՝ Հետազոտությունների միավորված կենտրոնի կողմից (ՀՄԿ).
• Ավելի դյուրին հասանելիություն էներգետիկ արդյունավետության և վերականգնվող էներգիայի աղբյուրներում ներդրումային ֆինանսական միջոցներին:

Իրենց մեջ ընդգրկելով ցուցադրական նախագծերի պայմանավորված ոգևորությունը և Աջակցության թիմի ու ՀՄԿ-ի կողմից փոխանցվող նոու-հաուն՝ ծրագրի նպատակն է ցույց տալ ԱլԳ մունիցիպալ կազմավորումներին, որ իմաստ ունի ներդրումներ կատարել էներգաարդյունավետության մեջ:

Exchange your ideas on climate action with peers from around the world, find new inspiration, voice your recommendations to policy makers: apply for the international conference Climate Neighbourhoods CN2019 until 15^th March!

The Climate Neighbourhoods are a unique meeting and exchange space that bring together local governments, civil society, companies and youths from different regions of the world in the historic city centre of Heidelberg. We will explore how cooperation can lead to the intensification and dissemination of climate action. Drawing on this, participants will formulate suggestions on how to scale-up tried and tested solutions. Bring your good ideas on board and together we will think more comprehensively about climate action and how to approach the demands of the Paris Agreement.

Following the successful launch in 2015, the Climate Neighbourhoods take place for the second time in the immediate vicinity of the International Conference on Climate Action ICCA2019 of the German Federal Ministry for the Environment, co-hosted by the City of Heidelberg and the State of Baden-Württemberg. As in 2015, participants of ICCA and CN come together for a joint opening and closing ceremony.

Do not miss the Climate Neighbourhoods’ interactive programme at the historic city centre of Heidelberg with workshops, open-space discussions, exhibitions and the Climate Fest and apply now!

• Pre-application for the Climate Neighbourhoods 2019

Please fill in the pre-application form by 15^th of March the latest. We would like to have a broad international audience and therefore reserve the right to select the final group of participants from the pre-applications. You will receive your final confirmation of participation by 27th of March.

Bring your good idea on board! In the pre-application form you have the possibility to indicate if you want to contribute to a workshop, to the exhibition area or have a coaching offer. Furthermore, you can share your interests and help us shape the programme according to your needs.

Read more on

• Climate Neighbourhoods 2019: cn2019.org
• ICCA2019
• ICCA and CN2015

Contact

• Svenja Schuchmann, Tel. +49-69-717139-21, Այս էլ-փոստի հասցեն ծածկագրված է թափոնափոստի բոթերից։ Այն տեսնելու համար անհրաժեշտ է միացնել JavaScript։
• Angelika Paar, Tel. +49-6221-4767-73, Այս էլ-փոստի հասցեն ծածկագրված է թափոնափոստի բոթերից։ Այն տեսնելու համար անհրաժեշտ է միացնել JavaScript։

The CN are organised by ifeu and Climate Alliance and supported by the German Federal Ministry for the Environment, Nature Conservation and Nuclear Safety.