Ինչպե՞ս սահմանել CO2 արտանետումների ելակետային տարին
Written by Anna ZenzinaԵլակետային տարին այն տարին է, որի հետ համեմատած պետք է մինչև 2020 (կամ 2030) թվականը CO2 արտանետումների կրճատում գրանցվի: Այսպիսով, կրճատումների ծավալը պետք է գնահատվի՝ ելակետային տարվա արտանետումների ցուցանիշների հետ համեմատությամբ:
Ի տարբերությունայն առաջարկությունների, որոնք ներկայացված են եվրոպական երկրների համար ԿԷԶԳԾ մշակման ձեռնարկում (որոնց համար բազային տարին համարվում է 1990 թ.), Արևելյան Գործընկերության երկրների համայնքներին առաջարկվում է որպես ելակետային տարի ընտրել ամենավերջին տարին (2000 թ. հետո), որը համարվում է ամենադիտարժանը ներկայիս տնտեսական իրավիճակի համատեքստում և որի վերաբերյալ կարելի է գտնել արժանահավատ վիճակագրական տվյալներ:
Սրա ամենագլխավոր պատճառն այն է, որ Արևելյան Գործընկերության երկրների տեղական իշխանության մարմինները 1990 թ. համար Արտանետումների ելակետային կադաստրի մշակման համար անհրաժեշտ արժանահավատ վիճակագրական տվյալների փնտրման հարցում հաճախ են բախվում դժվարությունների (դրանց բացակայության պատճառով):
Եվրոպական երկրների ընտրված ելակետային տարին Արևելյան Գործընկերության երկրների համայնքների հաշվարկներում որպես ելակետային տարի չհամարելու լրացուցիչ պատճառ է նաև այն, որ այն քաղաքները, որոնք ցանկանում են իրենց ԿԷԶԳԾ / ԿԷԶԿՊԳԾ -ներում ներառել արդյունաբերական հատվածը, չեն կարող դա անել, քանի որ հետխորհրդային երկրների մեծամասնությունը 1990-ականներին տնտեսական ճգնաժամ է ապրել, ինչի պատճառով այդ ժամանակահատվածում նրանց արդյունաբերական մակարդակը չի կարող համապատասխանել ներկայիս մակարդակին:
Որոշ տեղական իշխանության մարմիններ, որոնք կարծում են, որ այլ գործոնների շարքում 2020 թ. բավականին քիչ ժամանակահատված է, որպեսզի իրականացնեն CO2 արտանետումների կրճատմանն ուղղված միջոցառումներ, կարող են իրենց համար ավելի երկար ժամկետ սահմանել (օրինակ՝ 2030թ.): Այդ դեպքում նրանք իրենց առաջ պետք է դնեն միջնաժամկետ նպատակներ 2020թ. համար, որպեսզի ապահովեն մյուս ստորագրող կողմերի հետ համադրելիություն:
Կարելի՞ է արդյոք օգտագործել արդեն գոյություն ունեցող գործիքներ CO2 արտանետումների հաշվարկի համար
Written by Anna ZenzinaՆերկայումս գոյություն ունեն մի շարք գործիքներ, որոնք կիրառվում են տեղական արտանետումների կադաստրների ստեղծման համար:
Ուստի ստորագրող կողմերը կարող են ինքնուրույն ընտրել հաշվարկների կատարման մեթոդաբանությունն ու գործիքները: Սական նրանք պետք է վստահ լինեն, որ իրենց կողմից պատրաստվող կադաստրները համապատասխանում են այն հիմնական սկզբունքներին և պահանջներին, որոնք ներկայացված են Արտանետումների ելակետային կադաստրի և Տեղական արտանետումների կադաստրի պատրաստման համար և որոնք ամրագրված են ԿԷԶԳԾ պատրաստման ձեռնարկում, Մաս 2:
Նշում. ԿԷԶԳԾ մշակման ձեռնարկը հղում է կատարում միայն ջերմոցային գազերի արտանետումների նվազեցմանը: Այդ ուղեցույցը մնում է անփոփոխ ԿԷԶԿՊԳԾ շրջանակներում ԱԵԿ-ի մշակման համար:
Ի՞նչ է Արտանետումների ելակետային կադաստրը (ԱԵԿ)
Written by Anna ZenzinaԿԷԶԳԾ/ԿԷԶԿՊԳԾ պետք է մշակվեն տեղական իշխանության մարմինների տարածքում էներգիայի սպառման և ջերմոցային գազերի արտանետումների մասին արժանահավատ տեղեկությունների հիման վրա: Այդ պատճառով սկզբնական փուլում պետք է իրականացնել իրավիճակի և կառուցվածքի վերաբերյալ գնահատում: Այդ գնահատումը սկսվում է համայնքային տնտեսության համապատասխան սեկտորների էներգիայի սպառման մակարդակի գնահատումից և Արտանետումների ելակետային կադաստրի (ԱԵԿ) մշակումից, որը սահմանում է CO2 գազի արտանետումների կոնկրետ ծավալները կապված ելակետային տարում էներգիայի սպառման ծավալների հետ:
ԱԵԿ-ն և CO2 արտանետումների գույքագրումն (եթե դրանք հասանելի են) այն հիմնական գործիքներն են, որոնք թույլ կտան տեղական իշխանություններին սահմանել գործողությունների առաջնահերթությունները և որոշել իրականացվող միջոցառումների արդյունավետությունը, որոնք ուղղված են ջերմոցային գազերի արտանետումների կրճատմանը:
ԱԵԿ-ի մշակումը համարվում է ԿԷԶԳԾ /ԿԷԶԿՊԳԾ մշակման պարտադիր փուլ, ինչպես նաև անկյունաքարային Դաշնագրի շրջանակում պարտավորությունների կատարման հարցում: ԱԵԿ-ը պետք է ներառվի ԿԷԶԳԾ /ԿԷԶԿՊԳԾ ամբողջական տարբերակում, որը պաշտոնապես հաստատված կլինի տեղական իշխանության մարմնի կողմից:
ԱԵԿ հիմնական բնութագրիչները ներկայացված են ստորև.
- ԱԵԿ-ն պետք է արտացոլի տեղական իրավիճակը, այսինքն՝ պետք է հիմնվի էներգիայի սպառման/արտադրման տեղական տվյալների մասին տեղեկատվություն վրա, որն անհրաժեշտ է կադաստրի պատրաստման համար: Գնահատականներն ու հաշվարկները, որոնք հիմնված են տեղական կամ ազգային միջինացված արժեքների վրա, չեն արտացոլի տեղերում իրական իրավիճակը (համայնքում), քանի որ մեծ մասամբ դրանք համարվում են հատուկ տարածքային բնութագրիչներ: Այսպիսի տվյալների վրա ստեղծված կադաստրը չի կարող համարվել հաշվետվության կարևոր կետ տեղական մարմինների ջանքերի արդյունավետության գնահատման համար, որոնք ուղղված են CO2 արտանետումների կրճատմանը:
- Մեթոդաբանական մոտեցումներն ու հաշվարկների տվյալների աղբյուրները տարիների ընթացքում պետք է լինեն անփոփոխ: Դա նշանակում է, որ մեթոդաբանությունը, որն օգտագործվում է ԱԵԿ-ի մշակման համար, պետք է օգտագործվի նաև հետագա գույքագրումների համար, որոնք պարբերաբար անցկացվում են և արտանետումների նվազեցման գործընթացի մոնիտորինգի իրականացման նպատակ ունեն (Արտանետումների կադաստրի մոնիտորինգ):
- ԱԵԿ-ն պետք է պարունակի այն սեկտորները, որտեղ տեղական իշխանության մարմինները պլանավորում են գործողություններ իրականացնել, ուղղված իրենց նպատակների իրականացմանը արտանետումների նվազեցման հարցում: Այսինքն՝ այն սեկտորները, որոնք CO2 արտանետումների կարևոր աղբյուրներ են (ԱԵԿ մեջ մտնող սեկտորների մանրամասն նկարագրությունը ներկայացված է ԿԷԶԳԾ պատրաստման ձեռնարկի երկրորդ գլխում: Տե′ս ներքևում):
- ԱԵԿ-ն պետք է պարունակի արժանահավատ տեղեկություններ, կամ ծայրահեղ դեպքում լինի իրականության համարժեք ներկայացում (հնարավորության դեպքում առավելագույնս օբյեկտիվ ներկայացնի գոյություն ունեցող իրավիճակը):
- Ելակետային տվյալների հավաքագրման գործընթացը, տվյալների աղբյուրներն ու ԱԵԿ հաշվարկի մեթոդաբանությունը պետք է փաստաթղթավորվի (դա կարելի է անել ԿԷԶԳԾ /ԿԷԶԿՊԳԾ պատրաստման ընթացքում, կամ ծայրահեղ դեպքում պահպանել անհրաժեշտ տվյաները տեղական իշխանության մարմնի փաստաթղթերում):
- Արևելյան գործընկերության երկրների ստորագրող կողմերին առաջարկվում է ԱԵԿ-ում, ինչպես նաև հետագա կադաստրային աշխատանքներում, ներառել էներգետիկ ծախսերի մոնիտորինգը:
ԱԵԿ-ի պատրաստման մասին ավելի մանրամասն տեղեկատվություն կարող եք ստանալ Արևելյան Գործընկերության և Կենտրոնական Ասիայի երկրների ԿԷԶԳԾ պատրաստման ձեռնարկից, Մաս 1 (Գլուխ 2) և Մաս 2՝ «Արտանետումների ելակետային կադաստր», որը պատրաստվել է 2014 թ. Եվրոպական հանձնաժողովի Ուսումնասիրությունների միավորված կենտրոնի կողմից:
Ինչո՞ւ է անհրաժեշտ ստեղծել վարչական կառույցներ
Written by Anna ZenzinaԱյս գործընթացի հաջողության բանալին սկսած ԿԷԶԳԾ/ԿԷԶԿՊԳԾ մշակումից մինչև դրանց իրականացում, տարբեր տեղական վարչական կառույցների միջև սերտ համագործակցության հաստատումն է (օրինակ՝ համայնքապետարանների ղեկավարության կամ տարբեր բաժինների միջև համագործակցություն), ինչպես նաև ԿԷԶԳԾ/ԿԷԶԿՊԳԾ դիտարկումը տարբեր քննարկումների և վարչական որոշումների ընդունման ընթացքում:
Համայնքապետարանները ԿԷԶԳԾ/ԿԷԶԿՊԳԾ չպետք է համարեն որպես “ինքնավար” փաստաթուղթ: Ընդհակառակը, այն պետք է փոխկապակցված լինի ստորագրող կողմի էներգետիկ քաղաքականության հետ և ինտեգրվի տեղական իշխանության ամենօրյա գործառույթների մեջ:
ԿԷԶԳԾ/ԿԷԶԿՊԳԾ-ը պետք է ցույց տա, թե ինչ աշխատանքային խմբեր և վարչական կառույցներ արդեն գոյություն ունեն տեղերում, կամ որոնք են ստեղծվելու, որպեսզի պատրաստեն արտանետումների բազային կադաստր, ռիսկերի և խոցելիության գնահատականներ, պլանավորեն և իրագործեն գործողությունների ծրագիրը և կատարեն արդյունքների մոնիտորինգը: Պետք է հատուկ ուշադրություն դարձնել կառավարման կառուցվածքին, որը ղեկավարվում է մենեջերի կողմից, որն ունի էներգետիկ ոլորտում փորձ, ինչպես նաև պետք է ուշադրություն դարձնել համապատասխան մարդկային ռեսուրսների առկայությանը, որոնք պետք է իրագործեն գործողությունների պլաններում ամրագրված գործողությունները: Էներգետիկ մենեջերի ներկայությունը կարող է խաղալ սկզբունքային դերակատարություն համայնքի նեկայացրած գործողությունների ծրագրի իրագործման հարցում:
Ի՞նչ ակնկալել «Քաղաքապետերի դաշնագիր՝ Արևելք»-ի գրասենյակից
Written by Anna Zenzina«Քաղաքապետերի դաշնագիր՝ Արևելք»-ի գրասենյակը Դաշնագիրը ստորագրող կողմերին տրամադրում է աջակցություն իր Աջակցման ծառայության միջոցով:
Ընդհանուր առմամբ «Քաղաքապետերի դաշնագիր՝ Արևելք»-ի գրասենյակն իրականացնում է հետևյալ գործողությունները.
Ստորագրող համայնքներին անհատական տեխնիկական, փորձագիտական և վարչական աջակցության տրամադրում:
Տեխնիկական ձեռնարկների, շաբլոնների և մեթոդաբանական նյութերի մշակում, կատարելագործում և տրամադրում ստորագրող կողմերին հետևյալ նպատակներով.
-Տվյալների հավաքագրում,
- Արտանետումների ելակետային կադաստրի մշակում,
- ԿԷԶԳԾ/ԿԷԶԿՊԳԾ մշակում,
- ԿԷԶԳԾ/ԿԷԶԿՊԳԾ շրջանակում մոնիտորինգային գործընթացի և միջոցառումների կազմակերպում:
Ի՞նչ է «Քաղաքապետերի դաշնագիր՝ Արևելք»-ի գրասենյակը
Written by Anna Zenzina«Քաղաքապետերի դաշնագիր՝ Արևելք»-ի գրասենյակը, որը ֆինանսավորվում է Եվրոպական հանձնաժողովի հարևանության և ընդլայնման բանակցությունների գլխավոր տնօրինության կողմից, պատասխանատու է նախաձեռնության համակարգման համար Արևելյան Եվրոպայում և Հարավային Կովկասում: Գրասենյակը ստորագրող կողմերին տրամադրում է վարչական աջակցություն, տեխնիկական ուղեկցում, այն նպաստում է Դաշնագրի գործընկերների միջև համագործակցությանը և ապահովում է գործունեության առաջընթացը:
Բրյուսելում գործող գրասենյակին զուգահեռ «Քաղաքապետերի դաշնագիր՝ Արևելք»-ի գրասենյակները, որոնք տեղակայված են Երևանում (Հայաստան), Մինսկում (Բելառուս), Թբիլիսիում (Վրաստան), Քիշինևում (Մոլդովա) և Կիևում (Ուկրաինա) աջակցություն են տրամադրում Հայաստանի, Ադրբեջանի, Բելառուսի, Վրաստանի, Մոլդովայի և Ուկրաինայի ստորագրող կողմերին:
Գրասենյակը, որը ղեկավարվում է Energy Cities գլխավորությամբ կոնսորցիումի կողմից, և որի կազմում են "Climate Alliance" ասոցիացիան, "Kommunalkredit Public Consulting" խորհրդատվական կազմակերպությունը, "Interakcia" հիմնադրամը, «Ուկրաինայի էներգաարդյունավետ քաղաքներ» ասոցիացիան, Հայաստանի համայնքների միությունը:
«Քաղաքապետերի դաշնագիր՝ Արևելք»-ի գրասենյակը ծառայում է որպես կապող օղակ տեղական ինքնակառավարման մարմինների ներկայացուցիչների և Քաղաքապետերի դաշնագրի միջև: Գրասենյակի նպատակն է.
- Աջակցել տեղական իշխանություններին, որոնք հետաքրքրված են Դաշնագրին անդամակցությամբ
-Ստորագրող կողմերին տրամադրել ընդհանուր տեխնիկական աջակցություն և խորհրդատվություն Քաղաքապետերի դաշնագրի և դրա պահանջների վերաբերյալ,
-Երրորդ կողմի և հիմնական գործընկերների հետ համագործակցության համակարգում (ինչպես օրինակ՝ Դաշնագրի տարածքային համակարգողներ և աջակիցները, տեղական և տարածքային էներգետիկ գործակալությունները):
Եվրոպական հանձնաժողովի Ուսումնասիրությունների միավորված կենտրոնը և «Climate Alliance» ասոցիացիան աջակցություն են տրամադրում ավելի կոնկրետ հարցերի վերաբերյալ, որոնք կապված են CO2 արտանետումների գույքագրման, ԿԷԶԳԾ/ԿԷԶԿՊԳԾ մշակման և դրանց գնահատման վերաբերյալ:
Ի՞նչ կարելի է ակնկալել Քաղաքապետերի դաշնագրի գրասենյակից
Written by Anna ZenzinaՔաղաքապետերի դաշնագրի գրասենյակը ծառայում է որպես մի հիմնական կապող օղակ Դաշագրին միացած տեղական ինքնակառավարման բոլոր մարմինների համար: Քաղաքապետերի դաշնագրի գրասենյակի հիմնական նպատակներն են.
- Աջակցության տրամադրում բոլոր այն տեղական իշխանությունների ներկայացուցիչներին, որոնք ցանկանում են անդամակցել Դաշնագրին միանալու ընթացակարգի միջոցով:
- Տրամադրել անհրաժեշտ ընդհանուր և տեխնիկական տեղեկատվություն Քաղաքապետերի դաշնագրի և Դաշնագրի շրջանակում պարտավորությունների վերաբերյալ,
- Աջակցել համայնքներին հաղորդակցական արշավների և միջոցառումների կազմակերպման հարցում, որոնք ուղղված են իրազեկմանը,
- Երրորդ կողմերի և համապատասխան շահառուների հետ համագործակցության համակարգում (այսինքն՝ Դաշնագրի համակարգողների և աջակիցների հետ),
- Խթանել Քաղաքապետերի դաշնագրին մասնակցող համայնքների միջև համագործակցությունը,
Եվրոպական հանձնաժողովի Ուսումնասիրությունների միավորված կենտրոնը պատասխանատու է Գործողությունների ծրագրերի ստուգման, ստուգման մասին հաշվետվությունների ներկայացման և տեխնիկական հարցերի պարզաբանման համար:
Ի՞նչ է Քաղաքապետերի դաշնագրի գրասենյակը (СоМO)
Written by Anna ZenzinaՔաղաքապետերի դաշնագրի գրասենյակը, ֆինանսավորվելով Եվրոպական հանձնաժողովի կողմից, պատասխանատու է նախաձեռնության ընդհանուր համակարգման համար: Գրասենյակը ղեկավարվում է տեղական և տարածքային իշխանությունների ներկայացուցիչներից բաղկացած եվրոպական ասոցիացիաների կոնսորցիումի կողմից, որը բաղկացած է Energy Cities, Climate Alliance, EUROCITIES, FEDARENE և ICLEI Europe կազմակերպություններից:
Նախաձեռնության համակարգումն իրականացվում է Եվրոպական հանձնաժողովի Ուսումնասիրությունների միավորված կենտրոնի հետ համատեղ, որը պատասխանատու է համայնքների կողմից, «Իմ դաշնագիրը» բաժնում գտնվող առցանց հարթակի միջոցով, ներկայացված գործողությունների ծրագրի գնահատման համար:
Կարո՞ղ է արդյոք ստորագրող կողմը կրկին վերականգնել անդամակցությունը դրա կասեցումից հետո
Written by Anna ZenzinaԱյն ստորագրող կողմը, որը գերազանցել է ժամկետները և որի անդամակցությունը դադարեցվել է, շարունակում է ունենալ հասանելիություն իր պրոֆիլին «Իմ դաշնագիր» բաժնում և միշտ կարող է վերադառնալ: Այն ժամանակ, երբ ստորագրող կողմը կներկայացնի հաշվետվությունը, ավտոմատ կերպով վեբ-կայքում նորից կերևա որպես գործող ստորագրող կողմ և կերևա փնտրման դեպքում: Վեբ-կայքում ուշացումը չի ամրագրվում, այնպես որ, այն չի կարող Քաղաքապետերի դաշնագրի շրջանակներում ստորագրող կողմի ծավալած գործունեության վրա հետագայում ունենալ ազդեցություն:
Ե՞րբ է կասեցվում ստորագրող կողմի անդամակցությունը
Written by Anna ZenzinaԻնչպես ամրագրված է պարտավորությունները սահմանող փաստաթղթերում, բոլոր ստորագրող կողմերի անդամակցությունը նախաձեռնությանը կասեցվում է, եթե նրանք չեն ներկայացրել անհրաժեշտ փաստաթղթերը (ԿԷԶԳԾ / ԿԷԶԿՊԳԾ և մոնիտորինգային հաշվետվություններ) սահմանված ժամկետներում: Սա պարտավորությունների մի մասն է, որը Դաշնագիրը ստորագրելիս ստանձնում են ստորագրող կողմերը: Երբ ստորագրող կողմի անդամակցությունը դադարեցվում է, վեբ կայքում նրա պրոֆիլը դառնում է մոխրագույն, և այն այլևս չի հայտնվի ստորագրող կողմերի փնտրման դեպքում:
More...
Դուք կարող եք ծանոթանալ Դաշնագիրն ստորագրող քաղաքների ցանկին այստեղ:
Ո՞վ պետք է ստորագրվի Քաղաքապետերի դաշնագրին միանալու ձևը
Written by Anna ZenzinaԱվագանին ընդունում է պաշտոնական որոշում Դաշնագրին միանալու մասին և լիազորում համայնքի ղեկավարին կամ նրա ներկայացուցչին ստորագրել անդամակցության ձևը:
Տեղական իշխանությունների ներկայացուցիչները կարող են միանալ Դաշնագրին երբ ցանկանան: Մենք չունենք անդամակցության վերջնաժամկետներ: Քաղաքապետերի դաշնագրի արարողությունը տեղի է ունենում տարին մեկ անգամ և տալիս է հնարավորություն հրապարակային կերպով կատարել ստորագրման արարողությունը և դառնալ ճանաչելի մյուս քաղաքների կողմից:
Նշում. անդամակցության ամսաթիվն ավագանու (կամ այլ մարմնի, որը պատասխանատուն է որոշումների կայացման հարցում) որոշման ընդունման ամսաթիվն է:
Ինչպե՞ս միանալ Դաշնագրին որպես համայնքների խմբին
Written by Anna ZenzinaՈչ մեծ հարևան համայնքների համար կարող է օգտակար լինել Կայուն էներգետիկ զարգացման և կլիմայի պահպանության համատեղ գործողությունների ծրագրի մշակումը: Դրա համար անհրաժեշտ է, որպեսզի մի քանի համայնքներ կարողանան միանալ Դաշնագրին որպես մեկ ստորագրող կողմ: Յուրաքանչյուր համայնքնապետարան պետք է գրանցվի հատուկ այդ դեպքերի համար նախատեսված ձևաթղթով՝ համատեղ ԿԷԶԿՊԳԾ-ի մշակման համար: Այսպիսով, համայնքներին առաջարկվում է համագործակցության երկու տարբերակ.
Տարբերակ 1. անհատական պարտավորություններ. խմբի յուրաքանչյուր ստորագրող համայնք անհատապես պարտավորվում է կրճատել CO2 արտանետումների ծավալները առնվազն 20%-ով մինչև 2020 թ. և/կամ 30%-ով մինչև 2030 թ. և հետևաբար պետք է լրացնի իր անհատական ձևաթուղթը: Գործողությունների ծրագիրը կարող է պարունակել և′ անհատական, և′ ընդհանուր միջոցառումներ:
Տարբերակ 2. ընդհանուր պարտավորություններ. ստորագրող համայնքների խումբը միասնաբար պարտավորվում է կրճատել CO2 արտանետումների ծավալները առնվազն 20%-ով մինչև 2020 թ., և/կամ 30 %-ով մինչև 2030 թ.: Այդ դեպքում ստորագրող համայնքների խումբը պետք է լրացնի միայն մեկ միասնական ձևաթուղթ, որը հետագայում կարտացոլվի վեբ-կայքում՝ համայնքների խմբակային պրոֆիլում: